Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu. Skład osobowy rady powiatu ustalany jest w drodze wyborów powszechnych, równych, bezpośrednich, odbywanych w głosowaniu tajnym, przeprowadzanym w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy.

Liczba radnych uzależniona jest od liczby mieszkańców powiatu. W skład Rady Powiatu Sejneńskiego wchodzi 15 radnych.

Rada powiatu rozpatruje i rozstrzyga w formie uchwał wszystkie sprawy należące do jej kompetencji, określone w ustawie o samorządzie powiatowym oraz w innych ustawach i przepisach wykonawczych. Również w formie uchwał rada wyraża opinie i zajmuje stanowisko w sprawach związanych z realizacją swoich kompetencji stanowiących i kontrolnych.

Rada powiatu obraduje na sesjach zwoływanych przez jej przewodniczącego zgodnie z planem pracy, nie rzadziej niż raz na kwartał. Informacja o terminie, miejscu i porządku obrad podawana jest do wiadomości publicznej. Działalność rady powiatu jest jawna, obywatele mają prawo wstępu na sesje. Organizowanie pracy rady i prowadzenie jej obrad jest zadaniem przewodniczącego rady. Z przebiegu sesji sporządza się protokół. Podjęte przez radę powiatu uchwały przechowuje się w starostwie i ewidencjonuje w rejestrze.

Do wyłącznej właściwości rady powiatu, zgodnie z art. 12 ustawy o samorządzie powiatowym należy:

1) stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu,

2) wybór i odwołanie zarządu oraz ustalanie wynagrodzenia jego przewodniczącego,

3) powoływanie i odwoływanie, na wniosek starosty, sekretarza powiatu i skarbnika powiatu, będącego głównym księgowym budżetu powiatu,

4) stanowienie o kierunkach działania zarządu powiatu oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu, w tym z działalności finansowej,

5) uchwalanie budżetu powiatu,

6) rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium dla zarządu z tego tytułu,

7) podejmowanie uchwał w sprawach wysokości podatków i opłat w granicach określonych ustawami,

8) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu dotyczących:

a) zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na okres dłuższy niż trzy lata, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej,

b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,

c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,

d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd w roku budżetowym,

e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustaloną corocznie przez radę,

f) tworzenia i przystępowania do związków, stowarzyszeń, fundacji i spółdzielni oraz ich rozwiązywania lub występowania z nich,

g) tworzenia i przystępowania do spółek, ich rozwiązywania i występowania z nich oraz określania zasad wnoszenia wkładów oraz obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i akcji,

h) współdziałania z innymi powiatami i z gminami, jeżeli związane jest to z koniecznością wydzielenia majątku,

i) tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek,

8a) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej oraz w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych, o których mowa w art. 5,

9) określanie wysokości sumy, do której zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania,

9a) podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych,

9b) uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego,

9c) uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,

9d) dokonywanie oceny stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zabezpieczenia przeciwpowodziowego powiatu,

10) podejmowanie uchwał w sprawach herbu powiatu i flagi powiatu,

10a) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,

11) podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady powiatu.

Rada powiatu kontroluje działalność zarządu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, powołując w tym celu komisję rewizyjną. Rada powiatu może powoływać ze swojego grona stałe i doraźne komisje do określonych zadań, ustalając przedmiot ich działania oraz skład osobowy. Radni mogą tworzyć kluby radnych. Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy rady i komisji powoływanych przez radę, a także zasady tworzenia klubów radnych, określa statut powiatu.

Radny obowiązany jest kierować się dobrem wspólnoty samorządowej powiatu, utrzymywać stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, a w szczególności przyjmować zgłaszane przez mieszkańców powiatu postulaty i przedstawiać je organom powiatu do rozpatrzenia, nie jest jednak związany instrukcjami wyborców. Radny obowiązany jest brać udział w pracach organów powiatu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, do których został wybrany lub desygnowany. W sprawach zasadniczych radny może występować z interpelacjami i zapytaniami do zarządu powiatu i komisji rady. Odpowiedzi udzielane są w terminie 14 dni ustnie na sesjach lub pisemnie.

Przed objęciem mandatu radny składa ślubowanie następującej treści:

"Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu Polskiego, strzec suwerenności i interesów Państwa Polskiego, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny, wspólnoty samorządowej powiatu i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej". Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania: "Tak mi dopomóż Bóg".